JEET KUNE DO’NUN MÜFREDATI: JUN FAN GUNG FU
Bruce Lee’nin Çince adı “Jun Fan Lee” olduğu için kendi sistemine “Jun Fan Gung Fu” demişti; yani “Jun Fan’ın Gung Fu’su”; yani “benim Gung Fu’m”. 1958-73 yıllarında Bruce Lee çeşitli dövüş sanatlarının görüşlerini yeni bir dövüş sistemi şeklinde bir araya getirdi. ‘Jun Fan Gung Fu’nun temel aldığı branşlar daha ziyade Wing Chun, Boks ve Eskrim’di. Bunun dışında teknikler, alıştırmalar, prensipler ve konseptler az veya çok belirgin ama daima değiştirilmiş olarak başka dövüş sanatlarından etkilenmiştir ki ‘şahsi dövüş stili’ndeki zayıflıklar veya boşluklar ortadan kaldırılsın. Bu şekilde oluşturduğu dövüş tarzına ‘Jun Fan’ adını verdi. 1965’te (özellikle 1967-68’de) ilk kez Jeet Kune Do “durduran yumruğun yolu” kavramı çıktı. Bu şekilde Jeet Kune Do, ‘Jun Fan Gung Fu’nun felsefi üst yapısını oluşturdu. Bruce Lee’nin orijinal öğrencilerinden olan Bruce Lee’nin öğrencisi D. İnosanto kendi disiplinine ‘Jun Fan Jeet Kune Do’ demiştir. Tekniklerin birden fazla mesafede ortaya çıkacağı göz ardı edilmeden ‘Jun Fan Jeet Kune Do’daki en önemli elementler mesafelerine göre bölünmüştür: Tekme (kicking) mesafesi, Yumruk (punching) mesafesi, Tuzaklama (trapping) mesafesi, Göğüs göğse (grappling) mesafesi. Bruce Lee’nin öğrencileri J. Cowles ‘Wu Wei Gung Fu”, J. Glover ‘Non Classical Gung Fu’, J. Demile ‘Wing Chun Do’ demiştir. Yalın haliyle ‘Jeet Kune Do’ ismini kimse kullanamaz.
JFGF ve JKD’de olmayan ama JFJKD’de olan antrenman sırasında sistem iki önemli bölüme ayrılır: ‘Jun Fan Kick Box’ ve ‘Jun Fan Trapping’. ‘Jun Fan Kick Box’ ve ‘Jun Fan Trapping’de hareketsiz bırakma tekniklerin yanında yakın dövüşün yerdeki ve ayaktaki grappling’in teknikleri de dâhildir. ‘Jun Fan Gung Fu’nun hedefi dövüşçüyü tüm dövüş mesafelerinde etkili bir biçimde antrene etmek ve eğilmektir. ‘Jun Fan Kick Box’ta yumruk ve tekme mesafesindeki teknikler, alıştırmalar ve stratejiler çalıştırılır. Buradaki işin önemli kısmı müsabaka çalışması (sparring) durumunda yapılır. Tekniklerin yapısı ve çeşitli mesafelerdeki geçişler, burada özellikle önemlidir. Zamanlama, mesafe hissi, hareketlilik, doğru teknik için “göz” sahibi olmak ve tekme ve vuruşlara karşı savurma çalışılır. ‘Jun Fan Trapping/in–Fighting’ yakın mesafede hasmın kol ve bacaklarını hareketsiz bırakmanın çeşitli yolları, ayrıca diz, dirsek ve kafa tosu silahlarıyla dövüş antrene edilir. Bu mesafe çalışan kişinin özel ihtimam göstermesi gerektiği bir mesafedir. Bu mesafe çok basit ve çok kombativ, ama aynı zamanda çok karmaşık ve hassasiyet ve manipülasyon alıştırmalarıyla çok bilimsel çalışılabilir. Grappling ve Ground–Fighting dövüşün başka bir önemli parçası da ‘yer dövüşü’dür. Birçok dövüş akışı içinde yakın dövüşe gider veya kişilerden biri veya ikisi kendini yerde bulur. Bu yüzden bir dövüşün burada nasıl sonlandırılacağını veya nasıl tekrar ayağa kalkılacağını bilmek önemlidir. Bunun için lövye, yakalama, boğma, vuruş, yerde manipülasyon, kontrol pozisyonu ve her şeye karşı kontralar çalışılır. Çeşitli çalışmaların kombinasyonu Jun Fan dövüş sanatlarını oluşturur. Burada dövüşte her şeyin olabileceğini, hiçbir şeyin garanti olmadığını göz önünde tutmak önemlidir. Bu yüzden dövüşün tüm yönlerinde antrene olunmalıdır. Çalışmanın sonucu tüm imkânları kullanabilen bir dövüşçüdür. Tüm durumlara ve tüm hasımlara “uygun” olmak ve çaresiz olmamak önemlidir.
Bruce Lee’nin özellikle grappling’te dikkati çeken orijinal öğrencilerinden Larry Hartsell demiştir ki: “Her mesafeye uy, kendini içinde bulunduğun mesafede hangi aletin işe yarayacağını hemen hisset ve içinde bulunduğun özel durum için en uygun mesafeyi korumaya çalış.” “Her mesafeye uy” ne demek? Savunduğunda hasmın saldıran uzvunun uzunluğuna göre kaçın ki ataklar kısa kalsın veya alan daralsın veyahut ıskalasın; saldırdığında da yine ona göre saldır ki atağın kısa kalmasın veya alanın daralmasın veyahut isabet etsin. “Kendini içinde bulunduğun mesafede hangi aletin işe yarayacağını hemen hisset” ne demek? Yakında kaldığında otomatik olarak kısa uzuvları, uzakta kaldığında yine otomatik olarak uzun uzuvları kullan ki hedefe ulaşabilesin. “İçinde bulunduğun özel durum için en uygun mesafeyi korumaya çalış” ne demek? O esnada bir yumruk kombinasyonu yapıyorsan buna katılacak tekme yüksek seviye bir tekme olursa alan dar gelir ve alana sıvışamaz; ama alt seviye bir tekme rahatlıkla vurulabilir.
JEET KUNE DO’NUN GENEL ÖZELLİKLERİ
Jeet Kune Do’nun prensiplerine bir sayı vermek doğru değil. Hatta şartlar değiştikçe siz kendi JKD’nize katabilirsiniz. Genel geçer karakteri daha önde olan, her JKD adamının mutlaka bilmesini ve müfredatında mutlaka yer almasını gerektiren prensiplerden ilk akla gelenler şunlardır: Ön direkt ile başla, su gibi ol, atağı atakla vurarak durdur, eşzamanlı savuştur ve vur, aşağıya tekme ve yukarıya yumrukla karma yap, gerçekçi dövüş, yararlı olanı al ve yararsızı atıp oradan itibaren geliştir yani kişisel özgünlük, akışkan ol, tüm mesafelerde ve tüm pozisyonlarda rahat ol, en yakın mesafede en uzun silahı ve yumuşak hedefe güçlü silahı kullan, birey sistemden önemli, deneyim tekniğin üstünde, her şey dâhil et ve hiçbir şeyi hariç tutma, her zaman gelişen ol, her yerde uygulanabiliri kullan, kırık ritim yap, koşul yok, atak yaparken haber verme, eskiden deneyimi al ama eskiye saplanma, form veya kata yok, düşünmek yok, limiti limit olarak ve yolu yol olarak kullanma, seçmek ve toplamak yok, merkezi çizgiye vur, ekonomik hareket et (basit, direkt, etkili), atağın beş yolunu kullan.